Ảnh: Shutterstock |
Cho đến nay, y học đã có nhiều bằng chứng cho thấy quá cân và béo phì có liên quan đến rất nhiều bệnh lý, quan trọng nhất là nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, cao huyết áp, mạch vành mà hậu quả là đột quỵ não và tim, nặng hơn là ung thư; tuổi thọ của những người béo phì cũng ngắn hơn những người không béo phì.
Trẻ thấp bé, nhẹ cân: Sai lầm từ cách nhìn chuyên môn...
Rất nhiều bà mẹ vì nhìn thấy con mình có tầm vóc thấp hơn hay nhẹ ký hơn, hoặc cả thấp và nhẹ hơn trẻ cùng tuổi, vội vã lo lắng đem đi bác sĩ khám bệnh. Nhiều bác sĩ đem so cháu với bảng "chuẩn" phát triển của trẻ cũng cho là cháu thấp hoặc nhẹ hơn trị số trung bình. Đó là một quan niệm sai lầm và đánh giá sai lầm.
Trẻ em từ lúc mới sinh ra cho đến 2 hay 3 tuổi là giai đoạn đang hoàn thiện và phát triển, không chỉ về mặt thể chất mà quan trọng nhất là mặt chức năng. Hai chỉ số để theo dõi sự lớn và phát triển quan trọng nhất cho trẻ em trong thời gian này là chiều cao và cân nặng. Do vậy mà giới chuyên môn đưa ra biểu đồ phát triển để theo dõi cho trẻ.
Cần phải hiểu rằng, các biểu đồ này không phải là biểu đồ chuẩn, các trị số được tính trung bình dựa trên số đông hàng triệu trẻ; nên nó không thể áp dụng một cách cứng nhắc cho một trẻ nào, mà chỉ là chỉ số để tham khảo. Nếu chiều cao hoặc cân nặng của trẻ thấp quá hoặc cao quá ngưỡng của các trị số tham khảo đó, bác sĩ sẽ khám xét kỹ xem cháu bé có gì không ổn, chứ không có nghĩa là cháu bé bất thường.
Thí dụ, có 4 cháu bé cùng độ tuổi, nặng lần lượt là 3 kg, 4 kg, 6 kg và 7 kg, và biết chắc là các cháu này hoàn toàn khỏe mạnh. Vậy cân nặng trung bình của 4 cháu sẽ là 5 kg. Nếu lấy 5 kg là trung bình, sẽ có hai cháu bị thấp hơn 5 kg hay thấp cân, và hai cháu sẽ nặng hơn 5 kg hay bị thừa cân. Trong khi đó chẳng có cháu nào trong số đó có cân nặng trung bình là 5 kg, và cũng chẳng có cháu nào bất thường cả!
Hằng năm trên thế giới đã có hàng triệu trường hợp bị tai biến phụ tăng cân do sử dụng thuốc với mục đích này. Các thuốc này ngoài tác dụng phụ tăng cân, còn gây ra nhiều rối loạn chuyển hóa khác, có thể tổn hại phủ tạng, thậm chí nguy hại đến cả tính mạng. |
Mỗi một trẻ là một thực thể riêng biệt, có một cách phát triển riêng phụ thuộc vào hai yếu tố chính là di truyền và môi trường. Yếu tố di truyền tác động mạnh nhất đối với chiều cao của trẻ là chiều cao của người mẹ, sau đó mới là chiều cao của cha. Yếu tố dinh dưỡng là yếu tố môi trường chính tác động lên sự phát triển của trẻ, nhất là từ khi mới ra đời cho đến tuổi dậy thì.
Quá trình phát triển của một trẻ là một quá trình động, theo thời gian và có tính bù trừ. Có nghĩa là từ lúc sinh ra, một trẻ bình thường thì luôn có xu hướng gia tăng chiều cao và cân nặng một cách tuần tiến cho đến 2 tuổi, sau đó quá trình lớn vẫn tiếp diễn nhưng với tốc độ chậm lại. Trong suốt thời gian đó, tốc độ tăng cân và chiều cao có lúc nhiều, lúc ít, có lúc dừng lại hoặc thậm chí tụt xuống, nhất là khi trẻ bị ốm nặng, nhưng sau đó cũng phải đi lên, bắt kịp chu trình đang lớn của mình.
Cho nên, theo dõi trẻ một quá trình, dù cho trẻ có xuất phát điểm thấp, và tại mỗi thời điểm phát triển đều thấp hơn so với trị số trung bình hay với trẻ khác cùng lứa tuổi, nhưng đường phát triển của cháu vẫn đi lên; khám tổng quát cháu không có dấu hiệu bất thường gì, thì đó là một trẻ hoàn toàn khỏe mạnh. Thăm khám tại một thời điểm, ghi nhận cân nặng của cháu bé thấp không có giá trị xác định gì, cần phải theo dõi thêm. Chỉ trừ khi có những dấu hiệu không bình thường, hoặc đường biểu diễn phát triển không tăng lên trong một thời gian dài, thì cần phải đi bác sĩ khám để xem có vấn đề gì hay không, để can thiệp kịp thời.
... dẫn đến hành động sai: Thuốc tăng cân hậu quả khôn lường
Bất kỳ một can thiệp ngoại lai nào ngoài thức ăn và nước uống hằng ngày vào cơ thể con người đều là không tự nhiên và đều có nguy cơ. Chúng ta chỉ phải sử dụng thuốc, khi thực sự cần thiết và phải coi đó là sự bất đắc dĩ. Thuốc bổ, tưởng là bổ, nhưng nó vẫn là hóa chất, là con dao hai lưỡi. Thuốc bổ tốt và quý nhất là hoa quả tự nhiên, là thức ăn của chúng ta hằng ngày.
Tăng cân không những không gia tăng chức năng của cơ thể mà ngược lại còn là một gánh nặng cho cơ thể phải tiêu tốn năng lượng giải quyết sự thừa thãi quá mức này, ngoài ra còn bị tác dụng phụ và nhiễm độc của thuốc.
Trong danh mục thuốc hiện nay trên toàn thế giới, không có một loại thuốc nào nằm trong danh mục thuốc làm tăng cân (làm mập) và không có loại thuốc nào được chỉ định dùng để điều trị chứng nhẹ cân hay là để làm tăng cân. Cũng không có một quốc gia nào chuẩn y cho sử dụng các thuốc với mục đích này. Thuốc Đông y cũng không ngoại lệ.
Tất cả các loại thuốc có thể làm tăng trọng lượng cơ thể con người có sẵn trên thị trường hiện nay đều không phải là thuốc dùng để điều trị chứng nhẹ cân. Các loại thuốc này được dùng với mục đích khác mà có một tác dụng phụ là làm tăng cân. Đa phần các thuốc này rất nguy hiểm khi sử dụng, chỉ được bác sĩ chuyên khoa kê đơn, và giám sát điều trị rất chặt chẽ. Nhiều người hiểu sai, nhiều bác sĩ thiếu lương tâm, đã lợi dụng tác dụng phụ này để làm thỏa mãn nhu cầu của các bà mẹ muốn con mình tăng cân, đó là vi phạm y đức. Do đó chúng ta không thể vì một quan niệm sai lầm, chỉ vì muốn con mình tăng cân mà trở thành một nạn nhân không cần thiết cho những tai nạn sử dụng thuốc này.
theo thanhnienonline